15:15 SALA C
SPIRITED AWAY: W KRAINIE BOGÓW - reż. Hayao Miyazaki
 
W dorobku Hayao Miyazakiego nie ma filmu o większym zagęszczeniu niesamowitości niż Spirited Away. Centralną postacią jest tu dziesięcioletnia Chichiro. Dziewczynka próbuje ratować rodziców, którzy po niepohamowanym obżarstwie zamienili się w świnie. Musi zapracować na ich wolność ciężką pracą w łaźni dla duchów i bóstw. Ósma pełnometrażowa animacja japońskiego reżysera to tyleż zachwycająca, co niepokojąca baśń, wypchana po brzegi jego charakterystycznymi obsesjami. Mieniący się ogromem barw animowana kraina nawiązuje do japońskich parków rozrywki powstających w czasach prosperity lat 80. Filmowe miasteczko to symboliczne miejsce styku szintoistycznej tradycji oraz konsumpcjonizmu klasy średniej. Magiczne przemieszanie światów następuje tu zgodnie z metodą pracy Miyazakiego, polegającą na prowadzeniu fabuły od skojarzenia do skojarzenia. Spirited Away należy do czołówki największych osiągnięć światowej animacji, a przy tym jest jedynym dziełem reżysera, które doczekało się Oscara.

BILETY: https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet/?id=175

15:45 SALA A
UCHO - reż. Karel Kachyna
 
Trzeba było dwudziestu lat, żeby dzieło Karela Kachyňi ujrzało światło dzienne. W momencie powstania ta polityczna satyra była po prostu zbyt dotkliwa dla komunistycznej władzy w Czechosłowacji. Nic dziwnego: Ucho wywleka na wierzch całe pokłady systemowych brudów. A wystarczy mu do tego zaledwie jedna noc z małżonkami wracającymi do domu po partyjnym rauszu. On – wysoki urzędnik partyjny, ona – córka właściciela baru. Zaczyna się od zgubionych kluczy do bramy, a kończy na wzajemnych oskarżeniach i narastającej paranoi. Czy ktoś podsłuchuje ich kłótnię? A może to cały kraj jest pogrążony w zbiorowej schizofrenii? Film Kachyňi ma temperaturę zbliżoną do Kto się boi Virginii Woolf?, ale jego wydźwięk przypomina raczej Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego. Z tym ostatnim Ucho stanęło zresztą do walki o Złotą Palmę w 1990 roku. To dwa równie znakomite dramaty o inwigilacji. W ramach festiwalu przypominamy ten, który dotychczas nie doczekał się u nas dużej widowni.

BIETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=278

15:45 - SALA D
DOM WARIATÓW - reż. Marek Koterski
 
Absurd jako polska choroba przenoszona drogą płciową? Marek Koterski ręczy za tę tezę w każdym filmie, ale to w Domu wariatów najintensywniej szuka jej potwierdzenia w języku. Wystarczy mu jedna rodzina i złożona z paru pomieszczeń lokacja – w tych ograniczonych warunkach uzyskuje gęsty ekstrakt z rodzimych traum i kompulsji. Punktem wyjścia są odwiedziny 30-letniego Adama Miauczyńskiego (Marek Kondrat) w rodzinnym domu. Polskość objawia się tu w agresywnym potoku zdań, zapętlonych gestach i maniakalnym gadaniu. Reżyserski debiut Koterskiego nie tylko powołał do życia najsłynniejszego Adasia w polskim kinie, ale też tak mocno związał go z wizerunkiem Kondrata. Przy okazji zapoczątkował też jedną z najoryginalniejszych reżyserskich karier w naszej kinematografii. Na Timeless można obejrzeć Dom wariatów w cyfrowo zrekonstruowanej wersji.

BIETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=29

16:00 - SALA B
ŚWIADECTWO URODZENIA - reż. Stanisław Różewicz
 
Żołnierz Wehrmachtu wręcza polskiemu chłopcu czekoladę Lindt. Zrobiwszy to, wraca na motocykl i odjeżdża w dal. Od tej sekwencji Stanisław Różewicz rozpoczyna swój napisany razem z bratem Tadeuszem film, dając do zrozumienia, że nie będzie w nim prostych diagnoz i wygodnego podziału na dobro i zło. II wojna światowa zostanie odmalowana raczej w odcieniach moralnych szarości i pokazana przez pryzmat trudnej codzienności dzieci, dla których tytułowe „świadectwo urodzenia” staje się przekleństwem i dobrem luksusowym. Twórcy podzieloną na trzy nowele tułaczkę najmłodszych w poszukiwaniu bliskich, pracy lub pożywienia traktują jednak inaczej niż Jerzy Kosiński w Malowanym ptaku, stawiając na niedopowiedzenie i siłę poetyckiej metafory. Ogołocone pejzaże polskiej prowincji i zniszczone wskutek bombardowań miasta działają jako surowe, ale i liryczne tło dla refleksji o okrucieństwie świata dorosłych i wojennej makabry, która – parafrazując tytuł reportażu białoruskiej noblistki – nie ma w sobie nic z dziecka.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=13

18:00 - SALA A
MILCZENIE WOKÓŁ  KRYSTYNY M. - reż Marleen Gorris
 
Shopping jeszcze nigdy nie był tak złowieszczy. Ktoś mógłby powiedzieć, że bezrefleksyjne łażenie po sklepach to idealny sposób na spacyfikowanie kobiet. Tymczasem Marleen Gorris zmienia konsumpcyjne rytuały w broń przeciwko światu, który w kelnerkach, sekretarkach, żonach i matkach widzi bezwiedne manekiny. W pewien zupełnie zwyczajny dzień trzy klientki sklepu popełniają morderstwo na właścicielu butiku. Do zbrodni nie doprowadza afekt ani krzywda, a jedynie wyniosła reakcja sprzedawcy na próbę kradzieży swetra przez zahukaną Christine. Zadaniem psychiatrki Janine jest ocenienie poczytalności oskarżonych, które na zawsze połączył osobliwy gest solidarności. Podbite elektroniczną muzyką i flirtujące z estetyką niskobudżetowego sci-fi, Milczenie wokół Krystyny M. to odnaleziony po latach feministyczny klasyk, który prawdę o upokarzaniu kobiet wykłada w sposób radykalny i wywołujący mętlik w głowie. Laura Mulvey lubi to.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=185

18:00 - SALA D
AŻ NA KONIEC ŚWIATA - reż. Wim Wenders
 
Najambitniejszy, najbardziej rozbuchany projekt Wendersa, rozpisana na 11 krajów cyberpunkowa epopeja, o niemal dekadę wyprzedająca Matriksa swoją sugestywną wizją. Flirtujące z apokaliptyczną narracją, rozpisane na ponad pięć godzin Aż na koniec świata zaczyna się zresztą w roku 1999: światu grozi zagłada, bo nuklearny satelita wymknął się spod kontroli. Claire (Solveig Dommartin) przeżywa jednak własną katastrofę. Gdy chłopak zdradza ją z najlepszą przyjaciółką, dziewczyna rusza w odurzającą podróż, która zmieni się w międzynarodowe śledztwo. Historia zaczyna wtedy meandrować, by ostatecznie stać się przypowieścią o sile uwodzenia obrazów – w centrum intrygi stoi bowiem wyjątkowe urządzenie, które pozwala oglądać własne sny. Technologia wideo wczesnych lat 90. i napisane specjalnie do filmu utwory ikonicznych rockowych bandów, w połączeniu z gatunkowymi tropami i fascynacją Wendersa postmodernistyczną miejskością, składają się na artystyczne widowisko z pogranicza światów, podobne do Człowieka, który spadł na ziemię Nicolasa Roega.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=239

18:15 - SALA B
SAMI SWOI - reż. Sylwester Chęciński
 
Zemsta Fredry po plebejsku – pierwsza część trylogii opowiadającej historię sąsiedzkiej waśni o miedzę, tytuł, który stał się hitem PRL-owskiej telewizji, obiektem kultu widzów, a wreszcie też źródłem wielu cytatów funkcjonujących w języku potocznym. Kiedyś? Komedia, przy której zaśmiewały się miliony Polaków. Dziś? Film odkrywany na nowo przez pryzmat dyskusji o chłopskim dziedzictwie społeczeństwa i o „prześnionej rewolucji” – ogromnej społecznej przemianie, jaka zaszła w Polsce pierwszych lat powojnia, kiedy to likwidacji resztek feudalnego świata towarzyszyły przymusowe przesiedlenia. Pytania o doświadczenie migracji oraz o tożsamość ludzi zasiedlających tzw. Ziemie Odzyskane stawia także komedia Sylwestra Chęcińskiego. O statusie filmu niech świadczy również to, że Sami swoi byli pierwszym polskim dziełem poddanym cyfrowej koloryzacji – na festiwalu pokażemy zrekonstruowaną wersję czarno-białą. Seans obowiązkowy przed obejrzeniem tegorocznego prequelu.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=79

18:15 - SALA C
PULP FICTION - reż. Quentin Tarantino
 
1994 rok, festiwal w Cannes. 31-letni Quentin Tarantino dostaje Złotą Palmę, choć faworytem krytyków jest Krzysztof Kieślowski i Trzy kolory: Czerwony. Zwycięzca to reżyser samouk i były pracownik wypożyczalni wideo, ale przede wszystkim filmowy geek. Kontrowersyjna decyzja jury pod wodzą Clinta Eastwooda była symboliczną rehabilitacją kina, które krytyk Jerzy Płażewski nazwał „tandetną rozrywką”. Tarantino oddaje się jej z bezwstydną przyjemnością – miesza linie czasowe, epatuje przemocą i prowokuje wulgarnym językiem. Zwornikiem kryminalnych opowieści z okolic Miasta Aniołów jest tu Vincent Vega – w tej roli John Travolta przywrócony do życia z aktorskich zaświatów. Do ról płatnych zabójców, bandziorów i ich partnerek zebrano najgorętsze najntisowe nazwiska. Fascynacja przemocą, Biblią, kung-fu, złym kinem i stopami czyni z Pulp Fiction dzieło szaleńcze, ekstatyczne i doskonale samoświadome.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=174

20:15 - SALA A
OSTATNI DZWONEK - reż. Magdalena Łazarkiewicz
 
Krzysiek Buk (Zbigniew Suszyński), relegowany z gdańskiego ogólniaka za kolportaż antypaństwowych ulotek, trafia do szkoły na prowincję. Choć nowi koledzy z klasy cieszą się sławą zadymiarzy i tępicieli kapusiów, większość energii trwonią na sztubackie żarty. Jest wiosna 1988 roku, za oknem trwają strajki na Wybrzeżu. Na moment przed maturą uczniowie IVA podejmą decyzje brzemienne w skutki. Ostatni dzwonek to debiut Magdaleny Łazarkiewicz i jeden z ostatnich tytułów, który skonfrontowano z cenzurą PRL-u (do premiery doszło już po upadku komunizmu). Jednak polityczne wątki funkcjonują tu równolegle do nostalgicznej opowieści o wchodzeniu w dorosłość. Egzamin dojrzałości, piwka po szkole i wspólne śpiewy przy ognisku – młodzieńcza rzeczywistość jest podszyta wstydliwym lękiem o nadchodzącą przyszłość. Seans zrekonstruowanego filmu to idealna okazja, żeby wrócić do utworów Gintrowskiego i tęsknie wyczekiwać kwitnących kasztanów.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=43

20:30 - SALA B
MY FAIR LADY - reż. George Cukor
 
W 2024 roku My Fair Lady, z Audrey Hepburn w roli ambitnej kwiaciarki o niewyparzonym języku, obchodzi 60-lecie premiery. To nie tylko jeden z najwspanialszych musicali późnego Hollywood, ale i ery klasycznej w ogóle. Z rozmachem zainscenizowany i brawurowo zagrany (zarówno przez Hepburn, jak i Stanleya Hollowaya jako ojca głównej bohaterki oraz Rexa Harrisona w roli nadętego fonologa), jest pełen subtelności, które do historii Pigmaliona mógł wprowadzić tylko tak wybitny „reżyser kobiet” jak George Cukor. Choć My Fair Lady pozostaje dziełem konserwatywnym, w całej rozciągłości nagina także reguły męskiego świata, w jakim przyszło funkcjonować Elizie Doolittle. Wybór Hepburn do tej roli – choć nie obyło się bez kontrowersji – dodał filmowi nie tylko gracji, ale również kolejnych pokładów znaczeń, które dziś można z przyjemnością (i w rytm wybitnych utworów) odkrywać dla siebie.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=163

21:30 - SALA C
THE LAST MOVIE - reż. Dennis Hopper
 
Drugi film Dennisa Hoppera, zrealizowany tuż po kultowym Swobodnym jeźdźcu, był ryzykowną próbą. Zamiast żwawo prowadzonej fabuły, amerykańska widownia dostała nielinearny zbiór scen, a zamiast jasnego kontrkulturowego przesłania – metarefleksję o naturze kina oraz niezbyt przychylną perspektywę postkolonialną. The Last Movie w swojej wymowie przypomina trochę Aguirre, gniew boży, z tym że ziemie Peru nawiedza tutaj nie oszalały Klaus Kinski, tylko ekipa filmowa z Hollywood. Od samego początku śledzimy poczynania Kansasa (w tej roli sam reżyser), pracującego przy westernie kaskadera, który wiąże się z miejscową kobietą. Kiedy twórcy wyjeżdżają z obcego kraju, peruwiańscy lokalsi zaczynają naśladować hollywoodzką produkcję – tym razem na własnych zasadach. Niedocenione w momencie premiery dzieło Hoppera angażuje dziś swoją radykalną wizją kina i kalejdoskopową feerią przeplatających się ze sobą scen.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=274