15:00 SALA B
Głos góry - reż. Mikio Naruse

Ten czwarty. Mniej znany, mniej fetowany, równie wspaniały: najwyższy czas, żebyście poznali Mikio Naruse. W PRL-u do kin weszła tylko jego Mateczka z 1953 roku. Mimo upływu dekad i wpływowych wielbicieli – na czele ze współczesnymi japońskimi mistrzami, Hirokazu Kore-edą i Ryûsuke Hamaguchim – Naruse nie jest w Polsce tak rozpoznawalny jak Akira Kurosawa, Kenji Mizoguchi czy Yasujirō Ozu. Dorobek Naruse, na który składają się głównie filmy obyczajowe, to przede wszystkim wnikliwe, empatyczne i nierzadko krytyczne wobec japońskiej rzeczywistości portrety kobiet próbujących poradzić sobie w patriarchalnej kulturze. Głos góry, adaptację dostępnej w polskim przekładzie powieści noblisty Yasunariego Kawabaty, powszechnie uważa się za czołowe osiągnięcie reżysera. Faworyzując perspektywę bohaterek, uwikłanych w niespełnione związki, Naruse pozostaje wyczulony na ich emocje, smutek i melancholię. W główne role wcielili się aktorzy znani z dzieł Ozu, w tym występujący razem w Tokijskiej opowieści Setsuko Hara i Sō Yamamura.

BILETY: https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=233

15:30 SALA A
WOJACZEK - reż. Lech Majewski

Trudno o lepszego sojusznika buntującej się młodzieży niż Rafał Wojaczek. Nie tylko jego twórczość broni się do dziś, swoje robi też mit „poety przeklętego”. Lech Majewski rozpisuje go na posępny, czarno-biały film. To raczej biograficzna impresja niż biopic z prawdziwego zdarzenia – Majewski idzie w senną impresję zamiast ściśle trzymać się faktografii. Wojaczkowi towarzyszymy tutaj w ostatnich chwilach jego życia. Odgrywany przez poetę Krzysztofa Siwczyka tytułowy bohater snuje się bez większego celu, zawiązuje przelotne znajomości, pije alkohol i wdaje się w awantury. Nawet jeśli po drodze zahaczamy o zabawne epizody z PRL-owskiej codzienności, w ich tle zazwyczaj pobrzmiewa pesymistyczna nuta. Kolejne obrazy składają się na nihilistyczną relację z upadania ideałów – z ciążącym nad całością widmem śmierci, która przyszła do poety w momencie, gdy kończył ledwie ćwierć wieku. Wojaczek to tyleż smutna, co imponująca poziomem filmowej realizacji wizja samozagłady.

BIETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=99

15:30 - SALA C
PRZEPRASZAM, CZY TU BIJĄ? - reż. Marek Piwowski

Rozgrywające się w barwnych realiach warszawskiego półświatka lat 70. Przepraszam, czy tu biją? to film mający bodaj najbardziej chwytliwy tytuł w historii polskiego kina. Na tym inwencja Marka Piwowskiego bynajmniej się jednak nie kończy. W sprytnym gangsterze „Belusie” i depczących mu po piętach milicjantach reżyser dostrzega nie tyle przedstawicieli śmiertelnie wrogich sił, ile godnych siebie rywali, których łączy zamiłowanie do ciosów poniżej pasa. Konfrontację między bohaterami Piwowski relacjonuje z właściwym sobie łobuzerskim wdziękiem, tyleż czerpiąc z wzorców klasycznego kina kryminalnego, co przekraczając jego ograniczenia. W Przepraszam… reżyser swoim zwyczajem zestawia na planie profesjonalistów z naturszczykami (w rolach milicjantów wystąpili wybitni bokserzy Jerzy Kulej i Jan Szczepański), wypełnia fabułę barwnymi dygresjami i zadaje podchwytliwe pytania w rodzaju Jak długo dromader może wytrzymać bez picia?

BIETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=66

16:00 - SALA D
Krzysztof Kieślowski: Zestaw krótkich dokumentów - reż. Krzysztof Kieślowski

Zestaw filmów Krzysztofa Kieślowskiego to okazja, by obok kilku znanych tytułów przypomnieć te rzadziej pokazywane, a przecież nie mniej istotne w dziejach polskiego dokumentu. Z bogatego dorobku reżysera wyłania się wyrazisty, bardzo krytyczny obraz Polski Ludowej. Szarej rzeczywistości, skostniałej biurokracji, skomplikowanych losów ludzi zmuszonych do funkcjonowania w niewydolnym systemie. I to na ludziach, działających wbrew przeciwnościom losu – jak chirurdzy w przejmującym Szpitalu – skupia się reżyser, szukając w ich doświadczeniach uniwersalnych prawd o kondycji współczesnego człowieka.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=194

17:15 - SALA B
Małgorzata, córka Łazarza - reż. František Vláčil

Legendarna adaptacja awangardowej powieści Vladislava Vančury z 1931 roku. XIII-wieczne Czechy, chrześcijaństwo zaprowadza się tu raczej mieczem niż krzyżem, a zwaśnione klany prowadzą między sobą wojnę podjazdową. Tytułowa Małgorzata (Magda Vášáryová) pragnie wstąpić do klasztoru, ale z powodu ojcowskich zatargów zostaje porwana przez rozbójników. Aby oddać prawdę historyczną tego okresu, aktorzy wraz z ekipą filmową pracowali przez dwa lata w spartańskich warunkach, w tym podczas surowej zimy, żyjąc niemal jak ludzie z epoki. Narracja jest tu eliptyczna i nielinearna – to, co ważne, dzieje się w obrazie: ascetycznych ujęciach natury, fantasmagorycznych wizjach i spiętrzeniach symboli, a czerń i biel szerokiej taśmy nadają filmowi niemal mistyczny charakter. Małgorzata, córka Łazarza to dzieło życia Františka Vláčila i zwieńczenie jego filozoficznych rozważań na temat natury człowieka – chciwego, okrutnego i zaślepionego pragnieniem władzy.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=166

17:45 - SALA A
Człowiek z ogoloną głową - reż. André Delvaux

Nasycona antymieszczańskim duchem lat 60., absurdalna historia pospolitego nauczyciela (Senne Rouffaer), który ma obsesję na punkcie swojej uczennicy (Beata Tyszkiewicz). Pełnometrażowy debiut jednego z najważniejszych belgijskich reżyserów, André Delvaux, był w czasie rozkwitu europejskiego kina artystycznego stawiany obok dokonań modernistów pokroju Alaina Resnais’go i Michelangela Antonioniego, ale potem trafił na margines historii kina. Poza tym film nie doczekał się w PRL-u premiery kinowej, co jest stratą szczególną: w końcu Tyszkiewicz tworzy tu jedną ze swoich najznakomitszych kreacji, i to dwa lata przed rolą wyniosłej Izabeli Łęckiej w Lalce Wojciecha J. Hasa. Delvaux spotkał aktorkę podczas realizacji dokumentu o polskim kinie i wydała mu się uosabiać ideał niedostępnej, lodowatej, ale podprogowo kuszącej piękności. Choć Człowieka z ogoloną głową – sfotografowanego przez Ghislaina Cloqueta, współpracownika Roberta Bressona – można określić jako „flamandzką Lolitę”, Tyszkiewicz miała w momencie premiery 28 lat. Emanuje z ekranu arystokratyczną siłą, kradnąc każdą scenę i doprowadzając bohatera do kresu wytrzymałości.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=134

18:00 - SALA D
Księżniczka Mononoke - reż. Hayao Miyazaki

Z wielu względów właśnie Księżniczka Mononoke bywa uznawana za szczytowe osiągnięcie Hayao Miyazakiego. Ten proekologiczny, pełen różnorodnych postaci animowany fresk unika jednoznacznych wniosków. Skupia się raczej na zadawaniu trudnych pytań: o relację człowieka z przyrodą, o wpisaną w naturę przemoc czy o granice podziałów na dobro i zło. Jesteśmy w XV-wiecznej japońskiej wiosce. Młody książę Ashitaka zostaje zaatakowany i przeklęty przez demona w ciele dzika. Żeby znaleźć ratunek, wyrusza do krainy leśnych bóstw, a po drodze trafia do miasteczka żyjącego z wyrębu drzew. Łącząca dwa żywioły – niszczycielski pęd ludzkości i dziki zew przyrody – fabuła przypomina Avatara. Jednak Księżniczka Mononoke jest od niego znacznie subtelniejsza – i w wymowie, i w korzystaniu z cyfrowych metod pracy. To pierwszy film Miyazakiego, w którym użyto technik animacji 3D, ale tylko w momentach, które tego wymagały dla oddania niesamowitości leśnych stworzeń.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=149

18:15 - SALA C
Godzilla - reż. Ishirō Honda

Najsłynniejszy radioaktywny jaszczur w historii kina powraca. Chodzi nie tylko o znakomitą Godzillę Minus One, którą mogliśmy oglądać niedawno w kinach, ale też o najnowszą rekonstrukcję 4K oryginalnego filmu, która miała premierę w lutym na tegorocznym festiwalu w Berlinie. Terroryzujący Tokio gigantyczny gad był triumfem techniki filmowej, błyskotliwym przetworzeniem nuklearnych lęków i światowym fenomenem, który zrodził dziesiątki kontynuacji i przetworzeń. Reżyser Ishirō Honda (między innymi kultowy Atak ludzi grzybów z 1963 roku) oraz autor efektów specjalnych Eiji Tsuburaya rzucili rękawicę Amerykanom, którzy w latach 50. rozpoczęli seryjną produkcję straszydeł sci-fi. Tsuburaya, zafascynowany w młodości King Kongiem, którego miał ponoć studiować klatka po klatce, stworzył nieśmiertelny projekt kombinezonu Godzilli i nowatorskie efekty specjalne. Japoński krytyk Tadao Sato, zaczynający karierę w latach 50., opowiadał, jak zadzwonił do studia Toho, by usłyszeć przywitanie: „Toho, dom Godzilli!”. Niewiele się zmieniło – w siedzibie wytwórni wciąż królują wizerunki najsłynniejszego japońskiego bohatera popkultury. Zapraszamy na pokazy celebrujące 70. urodziny potwora!

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=235

20:15 - SALA A
Narodziny gwiazdy - reż. George Cukor

Trwające wiele miesięcy zdjęcia, konieczność powtórnego nakręcenia pokaźnej części materiału (studio zażądało realizacji w formacie Cinemascope), przemontowanie filmu bez wiedzy reżysera: wydaje się, że gdyby Narodziny gwiazdy powstawały dzisiaj, podzieliłyby los wielu niedokończonych arcydzieł. Tymczasem w klasycznym Hollywood ciągnęło się ten wózek do końca. Bez wątpienia było warto: zdolność Cukora do portretowania kobiecego doświadczenia w połączeniu z unikatowym talentem Judy Garland zaowocowały jednym z najbardziej poruszających spektakli musicalowych wszech czasów. W klasycznej historii narodzin jednej gwiazdy (Garland w niemal autobiograficznej roli) i implozji drugiej (James Mason jako cierpiący na chorobę alkoholową aktor) Cukor zdołał zmieścić pełne spektrum emocji – od przemożnej radości po niemożliwy do zniesienia ból. Niezwykle stylowe i pełne wizualnego splendoru Narodziny gwiazdy z 1954 roku, obchodzące w tym roku 70-lecie powstania, pozostają najlepszą wersją tej opowieści, a utwór The Man That Got Away pozwolił gwieździe Judy zaświecić jaśniej niż kiedykolwiek wcześniej.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=170

20:45 - SALA B
Panowie w cylindrach - reż. Mark Sandrich

Kiedy Fred Astaire i Ginger Rogers tańczą, na chwilę wszyscy trafiamy do nieba. Panowie w cylindrach to żadne arcydzieło, ale potrafi dostarczyć przyjemności, której wiele wybitnych filmów nie jest w stanie zaoferować. Taneczna wirtuozeria najsłynniejszej musicalowej pary wszech czasów, wyśmienity komediowy drugi plan (Edward Everett Horton na prezydenta!) oraz elegancka muzyka Irvinga Berlina to rozkosz w stanie czystym, nieskażona artystowskimi ambicjami, ale zrealizowana z szacunkiem do łaknącej porządnej rozrywki publiczności. To czwarty (na dziesięć!) film duetu Fred & Ginger, Astaire gra w nim właściwie samego siebie, wplątanego w klasyczną komedię omyłek i zakochanego w Rogers. Miłość kwitnie w stylu „kto się czubi, ten się lubi”, a kulminacją związku jest taniec do słynnego, lekkiego jak piórko utworu Cheek to Cheek. To seans, który koi nerwy i łagodzi obyczaje.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=177

20:45 - SALA C
Chinatown - reż. Roman Polański

Prywatny detektyw Jake Gittes (Jack Nicholson) to trochę szpaner, a trochę sumienny podglądacz. Potrafi rozwiązać drobne zagadki, ale nie ma pojęcia, w co się pakuje, kiedy zaczyna badać sprawę Evelyn Mulwray (Faye Dunaway) i poznaje jej ojca Noaha Crossa (John Huston). Wraz z bohaterem schodzimy w głąb kalifornijskiego piekła lat 30. – wyglądającego stylowo, ale skrywającego przerażające tajemnice. Najważniejszy neo-noir lat 70., który przypieczętował powrót do czarnych kryminałów w Nowym Hollywood, kończy w tym roku 50 lat. Chinatown to jeden z kluczowych filmów amerykańskich. Łącząc epokę klasyczną z kinem współczesnym, jest hołdem dla przeszłości, który jednocześnie demaskuje rządzące nią mity. Wyreżyserowany mistrzowsko przez Polańskiego i napisany przez Roberta Towne’a thriller to wzorzec konstrukcji dramaturgicznej i fatalistyczna przypowieść o tym, że zło jest zdolne dogonić nas wszędzie.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=103

21:00 SALA D
Film Nicka – reż. Wim Wenders

Zaskakująca hybryda fikcji i dokumentu, żarliwy kinofilski manifest i jedno z najbardziej niezwykłych dzieł w dorobku Wima Wendersa. Ważnym bohaterem filmu jest sam reżyser, który – przytłoczony kryzysem twórczym i problemami produkcyjnymi na planie Opowieści Hammetta – wymyka się do Nowego Jorku. Na miejscu Wenders odwiedza swojego amerykańskiego przyjaciela – Nicholasa Raya. Autor Buntownika bez powodu cierpi na zaawansowane stadium raka, ale postanawia rzucić wyzwanie śmierci i zrealizować ostatni film w karierze. Wenders robi wszystko, by wesprzeć starszego kolegę po fachu, mając świadomość, że rzeczywistość w każdej chwili może boleśnie zweryfikować ich plany. Niezależnie od swojej tematyki Film Nicka nie ma w sobie jednak nic z patetycznej elegii. Charakteryzująca Wendersa i Raya niechęć do wzniosłości manifestuje się choćby na poziomie formy, która łączy ze sobą obrazy zrealizowane na taśmie filmowej z nieostrymi ujęciami zarejestrowanymi kamerą wideo.

BILETY - https://timelessfilmfestival.pl/pl/kup-bilet?id=243